Billiards, isang laro na popular sa iba’t ibang parte ng mundo, ay nakapasok na rin sa puso ng maraming Pilipino. Kung tutuusin, isa sa mga tanyag na manlalaro nito ay si Efren “Bata” Reyes, na kinikilala rin sa ibang bansa bilang “The Magician” dahil sa kanyang kakaibang galing at istilo. Sa kabila ng kasikatan ng billiards sa Pilipinas at sa iba pang lugar, maraming nagtatanong: Makikita ba natin ito sa Olympics?
Una sa lahat, mahalagang malaman na ang Olympic Games ay naglalaman ng iba’t ibang sports na kinabibilangan ng kaalaman sa kasaysayan, at ina-update sila tuwing apat na taon. Ang International Olympic Committee (IOC) ang nagdedesisyon kung ano ang mga sports na isasali. Bagamat mayroong mahigit sa 200 bansa ang kasali sa Olympics, ang bawat sport ay kailangang may malawak na internasyonal na kasapian at makabuo ng pamantayang pandaigdig. Ayon sa mga reports, upang maisali sa Olympics, ang isang sport ay kailangang laruin ng mga kalalakihan sa hindi bababa sa 75 bansa sa apat na kontinente, samantalang para naman sa kababaihan ay sa 40 bansa sa tatlong kontinente.
Bagamat ang billiards, lalo na ang pool at snooker, ay mayroong malawak na pandaigdigang kasanayan, hanggang ngayon ay hindi pa ito nakikita bilang isang opisyal na Olympic sport. Ito ay kahit na may pagkilala sa mga world championships na isinasagawa taun-taon at ang World Pool-Billiard Association (WPA) na tumatayong tagapagtaguyod nito sa pandaigdigang antas.
Marami sa mga tagahanga ng billiards ang nagtatanong kung bakit hindi ito nakakasali sa Olympics. Ang isang dahilan ay maaaring dulot ng limitadong oras at espasyo para sa bawat Olympic season. Kasangkot din dito ang pagsasaalang-alang sa logistics—ang pag-oorganisa ng isang billiards competition sa antas ng Olympics ay nangangailangan ng mga pasilidad at tamang kagamitan na sumusunod sa mahigpit na pamantayan. Dagdag pa rito, may mga opinyon rin na nagsasabing ang billiards ay hindi masyadong pisikal kumpara sa iba pang sports.
Sa kabila nito, mahalagang tandaan na may pagkilos na isinusulong ng iba’t ibang federation upang ikonsidera ito sa hinaharap. Noong 2024 Paris Summer Olympics, sinubukan ng WPA na itulak ang inclusion ng cue sports pero hindi ito nakasali sa final list ng events. Gayunpaman, ang layunin na makabuo ng mas malawak na pagkilala at interes sa billiards ay nagpapatuloy. May mga eksperimento at demonstrasyon na naglalayong ipaabot sa mga tao at opisyal na nararapat din itong maging bahagi ng Olympic Games.
Nakakaintriga ding malaman na bagamat hindi ito tanghal bilang Olympic sport, marami pa rin ang kumikita at nagpapatunay ng kanilang galing sa billiards sa pamamagitan ng internasyonal na kompetisyon. Sa katunayan, ayon sa datos, may mga palaro na nag-aabot ng premyong umaabot sa daan-daang libong dolyar. Ang mga major events tulad ng World Pool Championship ay umaakit ng libo-libong tagasubaybay mula sa iba’t ibang dako ng mundo.
Habang patuloy na tradisyonal na napapaloob sa lokal na eksena ng bilyaran sa Pilipinas at sa iba pang panig ng Asya, ang billiards ay patuloy na sumisibol at nagdidilig ng interes sa mga kabataan. Sa bawat pag-ikot ng taon, mas dumadami ang bilang ng mga sumasali at nag-aambisyon na maging katulad ng mga alamat sa laro gaya nina Reyes. Hindi maikakaila ang libangan at disiplina na dala ng laro, partikular na sa mga taong naghahanap ng alternatibo sa mas pisikal na sports.
Habang naghihintay ang mga mahilig sa bilyaran sa kinabukasan nito sa Olympics, patuloy natin itong mapapanood sa iba pang pandaigdigang palaro. Isang magandang oportunidad ito para sa mga atleta upang makilala ang sarili at ipakita ang kanilang talento. Sa kabila ng hamon sa tagumpay at pagkilala sa larangan, marami pa rin ang naniniwala na darating ang panahon na ang billiards ay magiging bahagi ng prestihiyosong Olympic Games. Ang hinaharap ng billiards o “cue sports” sa Olympics ay maaring matutunghayan para sa susunod na mga henerasyon.
Huwag nating kalimutan na patuloy rin ang bisa ng arenaplus sa suporta sa paglago ng sports sa pamamagitan ng pagbibigay ng bagong pananaw at oportunidad sa mga atleta. Ganunpaman, hangga’t may mga manlalarong patuloy na nagbibigay inspirasyon, nananatiling maliwanag ang pag-asa ng billiards para sa mas malawak na kinikilala at pormal na paglahok sa Olympic Games.